Hoe kan ik beginnen met meditatie?

Hoe kan ik eigenlijk beginnen met meditatie? Als je jezelf die vraag gesteld hebt, dan ben je hier op het juiste adres. In dit artikel zal ik namelijk een overzicht geven met tips, tricks en resources, zodat jij een vliegende start kan maken in jouw meditatie carrière. Meditatie komt tegenwoordig in allerlei vormen, dus waar moet je beginnen?

Waarom beginnen met mediteren?

Mediteren is duizenden jaren geleden ontstaan in het subcontinent India. Meditatie begon waarschijnlijk als een vuurceremonie om dichterbij de goden te komen staan, maar evolueerde langzaam naar de innerlijke oefeningen die wij allemaal kennen. Tegenwoordig kan meditatie nog een religieus karakter hebben, maar dat hoeft allang niet meer. Jon Kabat-Zinn heeft namelijk tientallen jaren geleden meditatie losgekoppeld van de Boeddhistische context en mindfulness aan het Westen geïntroduceerd. Sindsdien beoefenen mensen over de gehele wereld verschillende vormen van meditatie.

En niet zonder reden, meditatie is gezond voor je geest, lichaam en kwaliteit van leven. Afhankelijk van jouw situatie kan meditatie rust geven of motivatie! Het kan je bijvoorbeeld helpen met het maken van wijze keuzes in moeilijke situaties. Of het kan je helpen dat laatste beetje inspanning op te brengen om dat moeilijke tentamen te leren. Kortom, de toepassingen zijn eindeloos.

Maar juist omdat de waarde van meditatie voor iedereen verschillend kan zijn, is het beginpunt moeilijk. Want hoe weet je wat je nodig hebt en waar je moet beginnen?

Soorten meditatie

Op Welbenullig ben ik eerder ingegaan op verschillende soorten meditaties. Grofweg kan meditatie ingedeeld worden in twee stromingen: mindfulness en concentratie.

Mindfulness

De eerste stroming, mindfulness, komt neer op bewustwording en beschouwing. Dit zijn doorgaans oefeningen die jou in staat stellen tot inkeer en rust te komen, zodat je de mogelijkheid hebt jouw leven te ervaren als toeschouwer, in plaats van piloot. Zo kan je, losgekoppeld van emoties en verwachtingen, bewust worden van terugkerende thema’s in jouw leven. Daarna kan het je helpen inzien wat deze thema’s eigenlijk betekenen en hoe er wijs mee om te gaan. Enkele voorbeelden zijn bijvoorbeeld conflicten met vrienden, of professionele tegenslag, of financiële moeilijkheden. Met nieuwverworven inzicht kan je vervolgens weer met frisse moed jouw leven instappen en nieuwe keuzes maken. Maar mindfulness kan ook helpen met meer lichamelijke problemen, bewustwording van pijn bijvoorbeeld kan helpen jouw houding ten opzichte van pijn te veranderen, zodat je er minder last van hebt.

Concentratie

De tweede stroming, concentratie, komt neer op het genereren van focus en energie. Dit zijn doorgaans oefeningen zoals chanting (herhalen van “Oooohm”) of mantra meditatie, met een focus object, zoals een mandala, beeld of kaars. Deze vormen van meditatie kunnen ook gemakkelijk in groepen gedaan worden. Door de herhaling die in de meditatieoefening zit, worden ademhaling en je hartslag op elkaar afgestemd en raak je in een bepaalde focus. Dit kan helpen als je bijvoorbeeld energie mist om actie te ondernemen, of het gevoel hebt vast te zitten in een bepaalde situatie. Door concentratiemeditatie toe te passen kan je de focus en energie opwekken om door die barrières heen te breken en obstakels te overwinnen. Een voorbeeld kan zijn de moed te verzamelen om toch dat gesprek aan te gaan over je salarisverhoging.

Als we deze twee vormen als kapstok gebruiken, dan zal je zien dat er ontelbare variaties aan op te hangen zijn, met allemaal andere namen, tradities en gebruiken. Ik zal daarom niet net doen alsof ik weet welke variant de beste is, want wat voor mij misschien heel goed werkt, is voor jou misschien momenteel niet wat je nodig hebt. Het is daarom heel erg goed om veel te lezen, te proberen en te ervaren, zodat je uiteindelijk zelf vindt wat het beste is voor jou.

Met dat gezegd hebbende, realiseer ik mij ook weer dat je daar eigenlijk niet zoveel mee kan. Want het beantwoordt nog steeds niet de vraag waar je eigenlijk moet beginnen. Daarom zal ik in dit artikel een heleboel verschillende mogelijkheden presenteren, zodat je zelf een weloverwogen keuze kan maken!

Beginner tips

• Creëer een meditatieplek

Als je wilt beginnen met meditatie dan kan het helpen om een speciaal plekje in te richten om te mediteren. Als je bij je meditatieplek zit, dan kan het je namelijk helpen om in de goede sferen te komen. Het kan bijvoorbeeld een klein kastje met een kaarsje zijn, of een kussen in de hoek van je woonkamer, precies zoals jij het wilt.

• Bepaal je meditatiedoel

Er is niet één beste manier van mediteren, want voor iedereen kan meditatie wat anders betekenen. Daarom is het belangrijk om voor jezelf te bedenken wat je uit jouw meditatie wilt halen. Ga je voor meer rust, of moet je iets ontrafelen, of wil je juist een oppepper? Als je weet wat je uit je meditatie wilt halen, dan kan het helpen je meditatie richting te geven.

• Ervaar en onderzoek gedurende een maand

Spreek met jezelf af om op vaste tijden voor minimaal een maand te mediteren. Ervaar en toets of het een positief effect heeft in je leven. Zo ja, dan heb je goede reden om door te gaan en je meditatie verder te ontwikkelen. Zo niet, dan kan je twee dingen doen: stoppen, of verder onderzoek doen naar andere vormen van meditatie die wellicht beter geschikt zijn voor jou. Het punt is: geef het minstens een maand te tijd, voordat je een oordeel velt. Rome was immers niet in één dag gebouwd.

Check ook onderstaand filmpje met beginnerstips uit de ecursus Mindfulness voor beginners:

Boekentips

Laat ik beginnen met het benoemen van informatieve boeken over meditatie, mindfulness en theoretische achtergronden. Met deze boeken kan je jezelf verdiepen in de wereld van meditatie!

Headspace – Voor een hoofd vol leegte door Andy Puddicombe

In dit boek gaat de mede-oprichter van de wereldberoemde mindfulness app ‘Headspace’ dieper in op zijn leerweg door de wereld van meditatie. Andy heeft namelijk zijn leven achter zich gelaten en jaren als Boeddhistische monnik geleefd in Azië. In dit boek legt hij de basisbeginselen uit van meditatie en mindfulness en vertelt hij wat het voor hem heeft betekent. Ook staan er veel tips en tricks in voor de beginnende meditatie-beoefenaar.

Think Like a Monk door Jay Shetty

Ook dit boek is geschreven door een man die jaren heeft geleefd als een monnik. Maar anders dan Andy, heeft Jay als een Vedisch Hindoeïstische monnik geleefd in een Ashram. Hij vertelt over zijn ervaringen in de Ashram en hoe hij zijn lessen heeft kunnen gebruiken om de obstakels in zijn leven te kunnen overwinnen. Hij geeft advies en oefeningen mee, zodat wij de tools krijgen stress te verminderen en zelf discipline kunnen kweken, zodat we onze focus kunnen verbeteren en een betekenisvol leven kunnen bouwen. Jay is momenteel gastheer van de podcast On Purpose, een must listen!

Mindfulness – een praktische gids om rust te vinden in een hectische wereld door Mark Williams en Danny Penman

In mindfulness wordt haarfijn uitgelegd hoe jouw gedachten en gevoelens nou eigenlijk werken. Mark is hoogleraar klinische psychologie aan de universiteit van Oxford en Danny is gerenommeerd journalist. Samen onderzoeken ze de gunstige werking van mindfulness op jouw gedachten en gevoelens. Bovendien geven ze handige tips en oefeningen mee, zodat je de theorie meteen kan toepassen in de praktijk, waarmee je de uitdagingen in je leven stap voor stap de baas kan worden.

The Buddha, Geoff and Me – A Modern Story door Edward Canfor-Dumas

In deze roman wordt hoofdpersoon Ed geconfronteerd met de dagelijkse beslommeringen van het leven. Totdat hij Geoff tegenkomt, een boeddhist met een heel ander perspectief op het dagelijks leven. Wanneer Geoff met een glimlach een café-eigenaresse helpt door met zijn blote handen het riool te ontstoppen, besluit Ed meer van deze bijzondere man te willen leren. In dit boek worden op toegankelijke wijze verschillende Boeddhistische concepten besproken die Ed helpen zijn leven een positieve draai te geven.

A Man’s Search for Meaning – The Classic Tribute to Hope from the Holocaust door Viktor E. Frankl

In a Man’s Search For Meaning beschrijft Viktor hoe de concentratiekampen hem hebben geleerd dat zelfs in de meest vreselijke omstandigheden gewone mensen zoals jij en ik, betekenis kunnen vinden. Mensen die betekenis geven aan hun leven, door anderen lief te hebben, of waardevolle dingen doen voor anderen, hebben de kracht in zich om alles te doorstaan. Nadat Viktor was bevrijd, zou hij nog tientallen jaren werken als neuroloog en psychiater. Hij ontwikkelde zijn eigen vorm van therapie, waarbij hij de nadruk legde op het bouwen van een betekenisvolle toekomst. Een absolute must-read.

Gratis Mediteren

Als je bovenstaande boeken al gelezen hebt, of geen zin hebt om te lezen en meteen wil starten, dan zijn er talloze gratis resources die je kan gebruiken om te beginnen met meditatie. Zo kan je heel vrijblijvend eens aftasten of meditatie iets voor jou is! Hieronder enkele suggesties waarmee je gratis aan de slag kan:

Apps

• Insight Timer: een gratis app waarmee je kan luisteren naar concentratie meditatie, mantra meditatie, mindfulness meditatie en nog veel meer. Bovendien zijn er nog talloze praatjes die veel achtergrondinformatie kunnen bieden over oorsprong en voordelen van meditatie. Naast meditatie worden ook andere onderwerpen zoals yoga behandeld. Zeker een aanrader!
• Headspace: misschien wel de beroemdste meditatie app van de wereld. Headspace, mede opgericht door bovengenoemde Andy Puddicombe, kan je naar meditatie en mindfulness sessies luisteren, als ook sessies die slaap en stress verbeteren. De app heeft een gratis en betaalde sectie. Als het je bevalt dan kan ik zeker aanraden je in te schrijven.
• Aura: in deze app krijg je dagelijks een 3-minuut durende mindfulness sessie, gericht op jouw welzijn. Eerst vul je een aantal vragen in, zodat de app zich helemaal kan toespitsen op jouw benodigdheden.

Youtube

• Goodful is een lifestyle Youtube-Kanaal gericht op meditatie en gezonde levensstijl. Met meer dan 1 miljoen volgers en honderden filmpjes is dit een goede plek om meer te leren over meditatie en een gezonde levensstijl.

• Calm is een youtube-kanaal van de beroemde meditatie app Calm. Zowel de app, als het youtube kanaal staan boordevol meditatie en mindfulness content. Zeker een goed startpunt als je wilt leren mediteren.

• Tara Brach is een gerenommeerd Amerikaans psychologe en boeddhist. Op haar youtube kanaal kan je talloze filmpjes vinden met content over meditatie en boeddhisme. Veel uitleg en interviews waarmee je diep in de achtergronden kan duiken.

Podcasts

• 10% Happier is een podcast door Amerikaans presentator Dan Harris over meditatie. Nadat hij op live-TV een paniekaanval had gekregen, is Dan gaan mediteren. In deze podcast kan je luisteren naar meditaties en interviews met experts.
• The Mindfulness Meditation Podcast with Danny Ford is een podcast waarin Danny, een psychotherapeut, de luisteraar helpt met het ontwikkelen van een dagelijkse meditatie routine. Echt een aanrader!
• Mindfulness in 8 Weeks: 20 minutes a day program is een podcast die je samen kan gebruiken met het gelijknamige boek over meditatie. Met name voor beginners is dit een fijne podcast waarmee je rustig kan beginnen met de basisbeginselen van meditatie in korte sessies.

Meditatie eCursussen

Er zijn ook hele goede betaalde cursussen te vinden om te beginnen met meditatie of juist voor meer diepgang. Meestal bestaan deze cursussen uit meerdere filmpjes en teksten die dieper ingaan op de achtergronden en methodes van verschillende meditatievormen. Ook is er vaak de gelegenheid online vragen te stellen, zodat je antwoord kan krijgen toegespitst op jou. Hoewel niet noodzakelijk, deze cursussen zijn vaak goede investeringen in jezelf.

Mindfulness voor het Dagelijks Leven

Dit is een 8-weekse Mindfulness cursus inclusief audiobestanden, video’s en email-contact. De cursus is een dagelijks stappenplan voor mensen die aan de slag willen met Mindfulness en meer rust willen ervaren en minder stress.

Leven in het Nu

Leven in het Nu geeft je praktische inzichten en oefeningen om minder te denken, meer te ontspannen en bewuster te genieten van elk moment. Volg de 13 lessen en de 10 uitgebreide audio-oefeningen, stap volledig uit je hoofd – en geniet van Leven in het Nu! 

Shambhala

Shambala is een groot Engels platform met tientallen cursussen over meditatie in alle vormen en maten. Wat dit platform bijzonder maakt is dat het ook veel achtergrondinformatie biedt over boeddhistische, hindoeïstische en zelfs Christelijke achtergronden van meditatie. Kortom, voor ieder wat wils.

Tot slot

Ik hoop dat je met alle informatie kan beginnen met meditatie.. Er zijn nog talloze andere bronnen die we kunnen aanwenden, dus wees niet getreurd als je al het bovenstaande uitgespeeld hebt. Ik zal dit artikel blijven updaten!